Vanlı Depremzede İşçilerin Mücadelesi
Birçok örgütün, mağdurun, mazlumun sorumluluk sahiplerine seslendiği bir alan olan Abdi İpekçi Parkı’na girdiğimde parkın yoğun siyasal atmosferi bir kez daha suratıma çarptı doğrusunu söylemek gerekirse. Kimler gelmedi ki bu alana. Tayad’lı ailelerden Tekel işçilerine, Başörtüsü direnişçilerinden darbe karşıtlarına dek hak gaspına uğramış birçok kişiyi bağrına basan bu meydan şimdi Van İşkur Çalışanlarına ev sahipliği yapmakta. Biz de bu akşam, işlerine son verilen ve uzunca bir süredir işsiz olan Van İşkur Çalışanları ile hikâyelerini dinlemek üzere bir söyleşi gerçekleştirdik.
2011 yılında Van’da yaşanan deprem ertesinde devlet “işgücü uyum hizmetleri yönetmeliği” çerçevesinde 7286 kişiyi çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam etmiş. Deprem sonrası rehabilitasyon da diyebileceğimiz bu istihdam sürecine Toplum Yararına Program denmekte olup bu program çerçevesinde depremzedelerin “geçici süreliğine” istihdam amaçlanmaktaymış. Geçici sürelilik ifadesini özellikle kullanıyoruz çünkü yönetmelik depremzedelerin istihdam edilme sürelerini en az üç ay ve en fazla altı ay olarak işaret etmekte. TYP (Toplum Yararına Program) kapsamında depremzedeler Van İşkur İl Müdürlüğü tarafından MEB, 100. Yıl üniversitesi, Belediyeler ve İl Özel İdaresi gibi kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilmişler. Geçici istihdam süreleri dolmaya yakın TYP kapsamında istihdam edilen çalışanlar kendi aralarında bir dayanışma ağı oluşturmak amacıyla Van Depremzede İşkur Çalışanları adı altında bir platform oluşturmuşlar. Ve platform aracılığıyla taleplerini ilgili kişilere duyurmanın derdindeler.
Platformun kurulması ile birlikte çalışanlar bürokratların ve siyasilerin de vasıtasıyla dönemin Başbakanı Recep Tayyib Erdoğan’a ve Çalışma Bakanı Faruk Çelik’e sorunlarını iletmişler ve bir çözüm bulunması noktasında gerekli girişimlerde bulunmuşlar. Geçici olan statülerinin kalıcı hale getirilmesini talep etmişler Bakan’dan ve Başbakan’dan. Kendisiyle konuştuğumuz Platform Sözcüsü İsmail Tatlı, Başbakan’ın problemin çözülmesi için Bakan Faruk Çelik’e ve kurmaylarına talimat verdiğini ve bu şekilde Yönetmelik değişikliğine gidildiğini ifade ediyor. Ancak yönetmelik değişikliği de Van İşkur çalışanlarının derdine deva olmamış. Değiştirilen yeni yönetmelik ile birlikte en az üç ay en fazla altı ay olan geçici istihdam süresi en az altı en fazla dokuz ay olarak değiştirilmiş. Yani çalışanların asıl talebi olan geçici çalışmanın kalıcı hale getirilmesi meselesi bir çözüme kavuşturulmamış.
Yönetmeliğin değişmesi ile birlikte üç yıla yakın bir süre geçici olarak çalıştırılan İşkur İşçileri 2014 Haziran ayı ile birlikte ‘geçici’ istihdam süreleri dolunca işsiz konuma düşmüşler. Siyasi girişimleri sonucunda talep ettikleri ‘kalıcı statü’ taleplerini elde edemeyen çalışanlar son çare olarak kurdukları Platform gönüllerinden oluşan onlarca insanla Ankara’nın yolunu tutmuşlar. İsmail’in anlattığına göre yolun 400 km’lik kısmını yürüyerek kat eden Platform üyeleri geçtikleri yerlerde birçok insandan maddi manevi destek görmüşler. Diğer insanların da kendilerine destek verdiklerini gören Platform üyeleri Ankara’ya ulaştıklarında mücadelelerinin bir sonuca ulaşacağına ve kalıcı olarak çalışma imkanı elde edeceklerine yürekten inanıyorlar.
Söyleşimiz boyunca heyecanını hiç kaybetmeden sözlerini sürdüren İsmail, hala umudunun olduğunu ve Ankara’ya sorun çıkarmak için değil çözüm bulmak için geldiklerini ifade ediyor. Daha önceden Kütahya ve Gölcük depremzedelere sağlanan kalıcı istihdam imkanının kendilerine de sağlanmasını talep ediyor. Platform adına bizimle konuşan İsmail ayrıca hükumetin bunun yapmaya kudretinin olduğunu, mevzunun bir çözüme kavuşturulmasını ve çetin kış şartları ortaya çıkmadan memleketlerine dönmek istediklerini de ekleyerek sözlerini sonlandırıyor.