KFC-Pizza Hut İşçileri Gasp Edilen Haklarını İstiyor

2020’den beri Türkiye’de KFC ve Pizza Hut’u işleten İş Gıda şirketinin konkordato ilan etmesiyle bir gecede şubeler kapandı ve yaklaşık 6 bin işçi işsiz kaldı. Şubat başından beri, maaşları ve kıdem hakları gasp edilen işçiler birçok ilde eylemler yaparak seslerini duyurmaya çalışıyor. 13 Şubat’ta Kadıköy Rıhtım’da yapılan eyleme biz de işçilerle dayanışmak için katıldık.

Eylem, “İşçiler sokakta, İlkem Şahin nerede?”, “Kıdem hakkımız gasp edilemez”, “İnsanca yaşamak istiyoruz” ve “İlkem Şahin şaşırma, sabrımızı taşırma” sloganlarıyla başladı. Eyleme katılan TİP Genel Başkanı Erkan Baş’ın konuşmasının ardından bir işçi basın açıklamasını yaptı.

“Ne yazık ki hakkımız olan ücretleri ve güvenceli çalışma hakkımızı gasp eden bir süreçle karşı karşıyayız. KFC ve Pizza Hut’ın Türkiye operasyonlarını yöneten İş Gıda’nın franchise sözleşmelerinin feshedilmesiyle mali krize girdiği ve konkordatoya başvurduğu belirtilmektedir. Ancak bu süreçte fatura biz çalışanlara kesilerek binlerce işçi belirsizliğe sürüklenmiş, çalışanların mağduriyeti görmezden gelinmiştir. Şirketin finansal durumu bahane edilerek maaşlarımız ödenmemiştir. Yeni evlenen, kira ödeyen, çocuğunu okula  gönderen binlerce insanın emeği hiçe sayılmaktadır. Patron İlkem Şahin, konkordato ilanından yalnızca birkaç gün önce mal varlıklarını Krispy Kreme şubelerine devretmiş, şirketin maddi varlıklarını farklı alanlara kaydırmıştır. Bu süreçte KFC’nin kaynakları bilinçli olarak iştiraki şirketlere aktarılmıştır. Ürün ve hizmet alımları durma noktasına gelmiş ve sonunda franchise sözleşmesi feshedilmiştir. Yum Brands ve İş Gıda işçileri mağdur etmiş, olan bitenin faturasını çalışanlara kesmiştir. Bizler yıllarca alın terimizle büyüttüğümüz bir şirketin finansal oyunları uğruna bizi mağdur etmesine sessiz kalmayacağız. Buradan hükümete, kamuoyuna ve yetkililere sesleniyoruz: Emeğimizin karşılığını istiyoruz, haklarımızın gasp edilmesine izin vermeyeceğiz. Yıllarca sırtımızdan kazanç sağlayanların sorumluluktan kaçmasına göz yummayacağız. Bu adaletsizliklere karşı birlik olacağız, haklarımızı alana kadar mücadele edeceğiz.”

Basın açıklamasından sonra işçilere söz verildi. Söz alan işçilerden biri tüm İstanbul milletvekillerini göreve çağırdı. Bir kadın işçi ise patron İlkem Şahin’e seslendi:

“Emeklerimizin, bugünümüzün ve yarınlarımızın hırsızı İlkem Şahin, doğrudan sana hitap edeceğim. 6 bin çalışanı, bizi kara kışın ortasında, açta açıkta bırakan İlkem Şahin…Hayallerimizin, umutlarımızın, yarınlarımızın katili İlkem Şahin… Hidroelektrik santralleri, mandıraları, zeytinyağı fabrikaları, jant fabrikaları, yapım şirketi ve daha sayamayacağım onlarca yatırımı olan İlkem Şahin… Tedarik sorunları yaşadığımız dönemde biz restoranlarda rezillik çekerken, tonlarca mal indirip kaldırırken bize çıkıp “gerekirse direksiyona kendim geçerim” diyen İlkem Şahin, 1.5 yıl hiç görmedik seni. Yum Brands’a ters düştüğün, anlaşmaya varamadığın ilk anda 6 bin insanın hayallerini, hayatını çalan İlkem Şahin… 5999 değil 6 bin kişinin tüm haklarını alana kadar durmayacağız, direneceğiz. Biz bize yapılan onca haksızlığı yapandan da, yapılan haksızlığa göz yumandan da hesap soracağız, sormazsak da yuh olsun bize.”

Eylemden sonra işçilerle kısa sohbetler yaptık. İşçiler, İş Gıda patronu İlkem Şahin’e oldukça tepkili. 6 yıldır Pizza Hut’ta çalışan bir erkek işçi durumu şöyle anlattı:

“6 yıldır Pizza Hut’ta mutfakta çalışıyordum. Gayrettepe’de ve Cevahir’de çalıştım. İlkem’den önce koşullar iyiydi. Çala çala hiçbir şey bırakmadı bu İlkem. Önce malzemelerden çaldı, sonra da insanlardan çalmaya başladı. Eskiden malzeme boldu, her şey daha kaliteliydi. Toplam 6 bin insan işsiz kaldı, yazık yani. Sonuna kadar eylemlere devam edeceğiz, nereye kadar giderse.”

4 yıldır Pizza Hut’ta kurye olarak çalışmış Ethem ise çalışma koşullarını anlattı:

“Kurye olarak koşullarımız da çok kötüydü. Motorların muayeneleri yapılmıyordu. Bize bir motorun alamayacağı kadar çok ağır ürünler taşıttırılıyordu. Sağa sola gönderiliyorduk çok fazla. Yeri geliyordu tek başımıza çalışıyorduk. Son günlerimde tek başıma günde 25 paket atmaya çalışıyordum. Çok zorlanıyorduk ama hiçbir şekilde hakkımızı alamıyorduk. Biz ne zaman söylesek, şirket hep vurdumduymaz davranıyordu. Hiç kimse bizi takmıyordu.”

Son dönemde tedarik ve sevkiyat sorunları arttıkça, işçiler şirketin durumuna dair şüphelenmeye başlamış:

“Baya çalışıyorduk, son dönemde şirkette ürün eksiklikleri çok olmaya başlamıştı. Şüpheleniyorduk zaten biraz. Son ay, maaşa birkaç gün kala dükkanların kapanacağı söylendi. Ondan sonra birden çıkardılar bizi. Önce KFC’leri kapattılar, sonra bizi çıkardılar. 7 bin kişi mağdur edildik yani. Engelli çalışanlar vardı, hastalarına bakan insanlar vardı.”

Ethem, haklarını alana kadar eylemlere devam edeceklerini söylüyor:

“Çok zorlu bir süreçten geçtik, üstüne maaşımızı da alamadık. Herhangi bir hakkımızı da alamıyoruz. Hem düşük ücretle çalıştırıp hem insanların hakkını yediler. Biz hakkımızı aramak için eylemlere katılmaya devam edeceğiz. Hakkımızı alana kadar da durmayacağız.”

Pizza Hut’ta restoran müdürü olarak çalışmış bir işçi ise ağır iş yükünü şu şekilde anlattı:

“Ben güya restoran müdürüydüm ama hamaldık resmen yani. Gece 2-3’de sevkiyata çağırıyorlardı. Depo tedariğinde sorunlar olmaya başlamıştı. Tüm malzemeler bir şubeye geliyordu, hepimiz oraya gidip malzeme almaya çalışıyorduk. Mesaileri alacak izin yazıyoruz diyorlardı, hiçbir zaman alamıyorduk. Son zamanlarda kimse o izinleri kullanamadı. İçerde 90 gün alacak izin günü olan insanlar var.”

Konuştuğumuz başka bir genç işçi, devletin işçileri değil hep patronları koruduğuna isyan etti:

“Devlet patronları tutuyor, bizi tutmuyor ki. Seçim zamanı gelince “halk” diyecek, öyle bir dünya yok. Patronlar ülkeye vergi kazandırıyor gözüyle bakılıyor, biz onların gözünde vasıfsızız. Bugün biz hakkımızı alsak dahi, yarın başkalarına aynısını yapacaklar.”

Bir genç işçi ise, şirketin iflasa sürüklenmesinin kara-para aklama olaylarıyla ilişkisine dair söylentilerin olduğunu anlattı:

“Çok güzel kara para aklandığı düşünülüyordu. Adam kar gösteriyor, zarar gösteriyor. Firmaya bir şeyler almıyor, ürünler gelmiyor. Son dönemlerde kara para olaylarını yapamamaya başladılar malum. Onların da ekmeği kesildi.”

6 bin işçinin bir gecede işsiz kalmasıyla, yaklaşık 25 bin insanın bu süreçten etkilendiği bir süreç söz konusu. Konuştuğumuz tüm işçiler, kendilerine yapılan haksızlığa karşı sonuna kadar mücadele edeceklerini söylediler. Ayrıca, önümüzdeki günlerde seslerini duyurabilmek için bir Ankara yürüyüşü planlıyorlar. İş Gıda patronu İlkem Şahin’in zenginliği yıllarca işçilerden çaldığıdır. Şimdi şüpheli iflas ilanlarıyla binlerce işçinin haklarına çökmesine izin vermeyeceğiz. İşçilerin hak mücadelesinde yanlarındayız!