Category: İktibas

Cemil Meriç – Demokrasi ve İslamiyet

Cemil Meriç – Demokrasi ve İslamiyet

İki asır önce basılan bir ikonoloji* kitabında, kadın olarak tasvir edilmiş demokrasi; alnında asma yapraklarından bir taç, sırtında kaba saba giysiler; bir elinde nar, ötekinde yılan. Her çağ kendi rüyalarını, kendi emellerini söyletmiş kelimeye;...

Cemil Meriç – Sakson Köleleri

Cemil Meriç – Sakson Köleleri

Sakson köleleri boyunlarında bir tasma taşırlarmış: efendilerinin adı yazılırmış bu tasmaya. Aydınlarımız da onlara benziyor; her biri bir şeyhin müridi. Marx’ın ayırıcı vasfı: içtimai hakikatlerin ezeli ve cihanşümul olmadığını anlamış ve anlatmış olmak. Kapital...

Cemil Meriç – Doğu Despotizmi

Cemil Meriç – Doğu Despotizmi

Montesquieu, Doğu despotizminden söz eder. Düşünmez ki despotizmin alası, perestişkarı olduğu İngiltere’de ve tebaasi bulunduğu Fransa’dadır. Ne beyzadelerin dillere destan zulümlerini, ne isim hanesi açık tevkif emirnamelerini hatırlat Bu şaşkın toprak ağasının hakkımızdaki türrehatı...

Cemil Meriç – Öldürmeyeceksin

Cemil Meriç – Öldürmeyeceksin

Kanun, eski Yunandan beri “büyük sineklerin yırtıp geçtiği, küçüklerin takılıp kaldığı bir örümcek ağı” Avrupalı için. Machiavelli, insanlığı ikiye ayırır: tarihi yapanlar, tarihin malzemesi. Çobanla sürü, Katili göklere çıkarır, Sade, ayak takımının peşin hükümlerinden...

Cemil Meriç – İbn Haldun ile Vico

Cemil Meriç – İbn Haldun ile Vico

“Mukaddime” bulutları dağıtan bir rüzgar. “Scienza Nuova’”’ teolojinin sisleri arkasında çakan bir şimşek. İbn Haldun akıl, Vico* seziş. ikisi de zirvededir. Tunuslu filozof bir kartal gibi yükselir bulutlara. İtalyan zirveye tırnakları ile tırmanır. Hakikati...

Cemil Meriç – Said Nursi Hakkında

Cemil Meriç – Said Nursi Hakkında

Said’in müridi, bir havariler ormanı. Yekpare ve kesif, Ağaçlar kaynaşmış birbirleriyle. Ve bağrından adsız bir uğultu yükseliyor… Bir fırtına rüzgarına benzeyen Nur risalelerinin zaman zaman boğuk, zaman zaman heybetli yankısı. Said, dağbaşında va’z eden...

Cemil Meriç – Kemal Tahir Hakkında

Cemil Meriç – Kemal Tahir Hakkında

Kemal Tahir hakkında, Cemil Meriç Bu Ülke’de yazmış. “Gerçek kendisini zor teslim eder, çünkü canlıdır, değişkendir. Canlı ve değişken olduğu için de bir kere teslim alınınca sürgit elimizde kalmaz. Bu sebeple gerçekle girişilecek savaşın sonu yoktur....

Cemil Meriç – Baki Kalan – 25

Cemil Meriç – Baki Kalan – 25

Altınlarını cam karşılığı dağıtan Kızılderiliyi hiçbir zaman gülünç bulmadım: Cam, altından çok daha asil. İsrail peygamberlerinden beri lanetlenmiş bir maden, altın. Adı, tarihin bütün cinayetlerine karışmış. Pıhtılaşmış kan, insan kanı. Cam güzel, çünkü kirli...