Nihal Kemaloğlu – Futbol sahasında 7 işçi cenazesi…
İsmet Özdemir, Hasan Özgür, Yüksel Kum, Serkan Miral, Mevlüt Özbek, Özcan Özkan ve Mustafa Öztürk. Bunlar 17 Haziran’da Milas’ta metan gazı zehirlenmesi sebebiyle işlerinin başında hayatlarını kaybeden yedi taşeron işçi. İşçilerin, hele de taşeronsa -ya da tarım işçisiyse mesela- adı yok, hakkı yok, hesabı yok, kıymeti yok. Neoliberalizm belası, işsizliği resmi rakamlarla en az % 10’a sabitlemiş, kocaman bir yedek iş gücü ordusu tahkim etmiş, insanı değersizleştirmişken, çalışacak insan, sırada bekleyen çok…
İş cinayetleri hız kesmeden devam ediyor, toplu katliamlar listesi uzayıp gidiyor. Hükümet ise kamuoyu baskısı sonucunda 30 Haziran 2012’de kısmen yürürlüğe soktuğu 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nı törpülemekle meşgul. Bu kanun 50’den az kişi çalıştıran işyerlerine iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi hizmeti alma yükümlülüğü getiriyor. Ancak bu yükümlülük, tehlikeli sayılan işyerleri için 30 Haziran 2013’te, az tehlikeli sayılan işyerleri ve genel olarak kamu kuruluşları için 30 Haziran 2014’te yürürlüğe girecekti.
50’den az kişi çalıştıran işyerleri ne anlama geliyor, neyi temsil ediyor dediğinizi duyar gibiyim. TÜİK verilerine göre 2011 yılında Türkiye’de ücretli, maaşlı ya da yevmiyeli olarak çalışan yaklaşık 15 milyon işçinin (memurlar dahil) yaklaşık 10 milyonu 50’den az kişinin çalıştığı işyerlerinde çalışıyor (bkz. TÜİK, Hanehalkı İşgücü İstatistikleri 2011, sayfa 58). Yani Türkiye’de ücretli çalışanların üçte ikisinden bahsediyoruz. İş kazalarının yoğunluklu olarak bu küçük ölçekli işyerlerinde yaşandığını da ne kadar vurgulasak az.
Peki ne oldu? Herkes gezi parkı olaylarına kilitlenmişken 20 AKP milletvekili tarafından sunulan bir torba yasa teklifi 14 Haziran 2013’te meclis komisyonlarınca kabul edildi. Bu torba yasada 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nda değişiklik yapılması teklif ediliyor. Bu torba yasa meclisten geçerse 50’den az kişi çalıştıran işyerlerine iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi hizmeti alma yükümlülüğü, tehlikeli sayılan işyerleri için bir yıl daha ertelenerek 30 Haziran 2014’te yürürlüğe girecek, az tehlikeli sayılan işyerleri (ve genel olarak kamu kuruluşları) içinse iki yıl daha ertelenerek 30 Haziran 2016’da yürürlüğe girecek.
Ne de olsa acelemiz yok. Sermayeye, büyümeye canımız feda! Kalkınma “şehit”lerimize “şanlı” cenaze törenlerinde durmak yok yola devam!
Nihal Kemaloğlu, kıymetli kalemiyle işte son cenaze törenimizi yazmış.
Ölenlere Allah’tan rahmet diliyor, Türkiye böyle bir ülke olmamalıydı diyoruz.
NİHAL KEMALOĞLU
Milas’ta futbol sahasının yeşil çimlerine konulmuş beyaz örtülü masaların üzerine yerleştirilmiş cenazelerin üstü bayraklarla donatılmıştı.
Türkiye’nin taşeron işçileri yine sıra sıra dizilmiş cenazeleriyle “İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası”nı yürürlüğe sokmayı bir kez daha erteleyen ve taşeron çalışmayı illa yaygınlaştıracağım diye tutturan ülkelerine “zamansızca” veda ediyorlardı.
Futbol sahasındaki törende 50 TL’lik gaz dedektörü olmadığı için üç nefeste metan gazıyla zehirlenip suda boğulan 7 taşeron işçi ebediyete uğurlanırken 50 TL’lik “fani arsızlık” büyük kalkınmamızdan 18 yetim çocuğa bonkör miras olarak kalmıştı…
Milas Güllük’te yap-işlet- devret modeliyle devletin özel bir şirkete verdiği atık su pompalama istasyonunun bacasından kötü kokular gelince “tereddütsüz” taşeron işçiler gaz maskesiz, havalandırması çalışmayan istasyona indirilmişlerdi.
Kötü kokular, tehlikeli yükseklikler, ölümcül ağırlıklar ya da gaz dolu maden ocakları, insan ısısıyla parlayan atölyeler, baretsiz lüks inşaatların en beter işlerini en barbar koşullarda yapmaya zorunlu “taşeron işçiler” 7 metre derinlikte biriken metan gazı ve hidrojen sülfür birikmiş kuyuya “bir bakmaya” yollanmıştı.
Ne de olsa son üç haftadır gaz maskesi piyasası tavan yapan Türkiye’de gaz maskesi zorunlu günlük kullanım malzemesi olsa da taşeron işletmeler için hâlâ maliyetli bir giderdi.
Atık su istasyonunun iş güvenliğini yok sayan çalışma koşullarının alt alta sıralandığı mahkemelere bildirilmiş raporlar da vıdı vıdı girişim düşmanı bir metindi.
7 taşeron işçinin tam üç saat süren can pazarı esnasından aşağı inenlerden haber alamayan arkadaşları teker teker inip ölüm zincirini tamamlamışlar.
Onlara yardım gelene kadar birbirlerinin üstüne yığılmış saatler sonra gaz maskeli dalgıçlarca cesetleri çıkarılmıştı…
NE KADAR TAŞERON İŞÇİ O KADAR “SESSİZLİK”…
Devletin 35 yıllığına devrettiği “bacasız” ve “havasız” arıtma tesisinde hiçbir özlük hakkı, yasal güvencesi ve gaz maskesi bile olmadan çalışan 7 işçinin cenazesi bayraklarla sarılmıştı…
Acaba milli kalkınmanın “şehitleri” addedilerek toprağa verilmeleri hayattayken ne örgütlenmesine ne sokağa çıkmasına izin verilen, can mesuliyetleri “taşeronlaşmış” işçilerin “ortak bir cinayetle öldürüldüklerinin” kabulü müydü?
Tabii ki biliyorduk ki taşeron çalıştırma “rantı” güvencesiz, kiralık iş gücü ve işletmenin iş güvenliği harcamasından “muaf” kılınmasıyla sağlanırdı.
Taşeron firmanın hizmet alımı kisvesiyle işini daha ucuz yapacak taşerona verdiği ve bu alt işveren silsilesinin 5- 7’ye kadar uzandığını biliyorduk.
Ve en alttaki taşeron firmanın işçilerinin de birinci sırada “zayi edilebilir ömürler” olarak değerlendirildiği ortadaydı.
İlk mahkemede ölen işçilerin nasıl taksiratla kendilerini tehlikeye attığını iddia eden bilirkişi raporları şimdiden yazılmaya başlamış, savunma makamı derin hukuki mülahazalarını tamamlamış olmalıydı.
En fazla taşeronu bünyesinde çalıştıran devlet ise taşeron çalışmayı yaygınlaştıracak teknik lisanıyla oynadığı yasal düzenlemeler ve İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nı kamu için 2016, özel sektör için 2014’e erteleme peşindeydi.
E öyleydi ne kadar taşeron o kadar “iradesi” ipoteklemiş ve siyasi hegemonyaya yapışacak nüfuslar demekti, sokaklara çıkıp protestolara karışmayacak, sakin kalabalıklar üretmekti…
21 Haziran 2013
http://www.aksam.com.tr/
