2013’te en az 1235 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, basın takibi, emek-meslek örgütlerinden gelen bilgiler, işçi ve işçi yakınlarının bildirimlerinden hareketle 2013 yılında en az 1235 işçinin iş cinayetlerinde hayatını kaybettiğini tespit etti. Rapordan derlediğimiz ana başlıklar şunlar.

KATLİAM GİBİ “KAZALAR”

7 Ocak’ta Türkiye Taşkömürü Kurumu’na bağlı Zonguldak Kozlu’da meydana gelen iş cinayetinde 8 maden işçisi can verdi.

30 Ocak’ta Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren Güneydoğu Galvaniz fabrikasında buhar kazanında meydana gelen patlama sonucu 7 işçi can verdi.

29 Mayıs’ta Adıyaman’da tarım işçilerini taşıyan minibüsün kaza yapması sonucu 9 kadın tarım işçisi ve minibüs şoförü can verdi.

18 Haziran’da Muğla Milas’ta Tepe-Akfen Su ve Kanalizasyon İşletmesi’nde çalışan 7 belediye işçisi zehirlenerek can verdi.

30 Eylül’de Sakarya’da bahçelerde ayva toplayacak işçileri taşıyan kamyonetin kaza yapması sonucu 8 kadın tarım işçisi can verdi.

23 Aralık’ta İzmir Tersanesi’nde havuzda bakımda olan TCG Değirmendere Römorkörü “Dalış” esnasında “alabora” oldu. 2 işçi, 8 asker can verdi.

10 Şubat 2011’de Afşin-Elbistan’da meydana gelen göçükte hayatını kaybeden 9 maden işçisinin ve 24 Şubat 2012’de Kozan Gökdere Köprü Barajı’nın tünel kapağının patlaması sonucu sulara kapılan 10 işçiden 5’inin cenazeleri hala bulunmadı…

İŞKOLLARI, NEDENLER VE PROFİL

İş cinayetlerinin yaklaşık dörtte biri inşaat-yol, % 16’sı tarım-orman, % 11’i taşımacılık, % 8’i ticaret-büro-eğitim, % 8’i madencilik işkolunda gerçekleşirken, geri kalan % 28’i ise diğer işkollarında yaşandı. İş cinayetlerinin mevsimlik çalışmanın, sendikasız, örgütsüz ve güvencesiz çalışma koşullarının hakim olduğu işkollarında yoğunlaştığı vurgulandı.

İş cinayetlerinin % 35’i trafik-servis kazası, % 18’i ezilme-göçük, % 15’i düşme, % 6’sı patlama, % 6’sı elektrik çarpması, % 5’i zehirlenme-boğulma sebebiyle gerçekleşirken geri kalan % 14’ü ise nesne düşmesi-çarpması, kesilme-kopma gibi sebeplerden kaynaklandı.

Ölenlerin 103’ü kadın, 59’u 18 yaşından küçük, 22’si ise göçmen işçiydi.

Ölümlerin 96’sı İstanbul, 53’ü İzmir, 46’sı Antalya, 45’i Bursa, 44’ü Şanlıurfa’da gerçekleşti.

HUKUK MÜCADELESİ

“Adalet Arayan İşçi Aileleri” her ayın ilk Pazar günü saat 13.00-14.00 arasında bir saatlik “vicdan ve adalet” nöbetlerine devam ettiler. Esenyurt, Kozlu, Davutpaşa, OSTİM-İvedik, Erkan Keleş, Bayram Otel, Selin Erdem ve Güllük davalarında sorumlulardan hesap sordular.

Gelinen noktada;

9 Aralık’ta Erkan Keleş davasının 2. duruşması yapıldı. Taşeron şirket yönetim kurulu üyesi ve şantiye şefine halen ulaşılamadı.

27 Aralık’ta Ostim-İvedik patlamalarının 19. duruşması yapıldı. Bilirkişi Raporu’na ve Heyeti’ne itirazlarımız mahkemece kabul edildi.

20 Ocak’ta 6 yıldır süren Davutpaşa patlaması davasının 16. duruşması görülecek.

31 Ocak’ta Esenyurt davasının 10. duruşması görülecek. Bilirkişi Raporu’na itirazlarımız hakkında mahkeme karar verecek.

GEÇEN YILLARA GÖRE DURUM

Raporda yer almasa da zamansal durumu da biz ekleyelim. Meclis sayı tespitini geçen yıl ilk kez yapmış ve 2012’de en az 878 işçinin iş cinayetlerine kurban gittiğini tespit etmişti. 2012’den 2013’e 878’den 1235’e ürkütücü bir artış yaşandığı, üstelik de bu artışın çalışma bakanlığının iş kazalarını önlemeye yönelik önemli adımlar attığını iddia ettiğini bir dönemde yaşandığı vurgulanmalıdır.

SGK’nın iş kazaları sonucu çalışamayacak düzeyde sakatlanma-hastalanma ve ölüm vakalarına dair verileri ise şöyledir.

2011’de zirveye çıkan iş cinayetlerine yönelik aynı dönemde kamuoyu tepkisi de zirveye çıkmış, hükümet bu konuda adım atmak zorunda kalmıştı. 2012’de SGK, 745 işçinin iş kazalarında can verdiğini iddia ederken, aynı yıl İSİG Meclisi’nin 878 ölüm tespit etmiş olması düşündürücüdür. SGK verilerine yönelik kuşkular bir kez daha doğrulanmıştır.

2012’de gerçekleşen göreli azalmadan sadece bir yıl sonra 2013’te ölümlerin yeniden ve keskin bir şekilde artışa geçmesi ürkütücü ve üzücüdür. Hükümetin işçiden, halktan ziyade; sermayeyi ve zengini umursadığı, onların bakış açısını benimsediğini ortaya koyar niteliktedir.

Ölenlere Allah’tan rahmet, yakınlarına sabır diliyoruz.

Haklarını arayan, bunun için de teşkilatlanan taşeron işçi dostların çıkaracakları son bültenin önsözünde dedikleri gibi:

“İşçi arkadaşlara bir kez daha sesleniyoruz: Sen haklarına sahip çıkmadıkça, senin için bir çözüm olmayacaktır. Siyasetin daha adil bir çözüme yönelmesi, işçilerin haklarına sahip çıkmasıyla olacaktır.”