1 Mayıs (2012)
1 Mayıs sabahı Fatih Camii’nde son dönemde “iş kazaları”nda ölen işçiler için yapılacak gıyabi cenaze namazına katılacağız. Bu anlamlı hareketi akıl eden ve emek harcayan dostlarımızdan Allah razı olsun. Türkiye ekonomisi “büyürken”, sayıları giderek artan, her gün ve her gün yaşanan ve ölümle sonuçlanan “iş kazaları” şüphesiz ki Türkiye’nin en önemli meselelerinden biri. Sermayenin büyümesini, işverenlerin daha çok kâr etmesini Allah’ın emri gibi gören, iktisadi hayata sadece bu kaygı ile bakan bir çağa şahitlik ediyoruz. Bugün ülkemizde sayısı milyonları bulan, nüfusun büyük çoğunluğunu oluşturan emekçilerin, işverenler için “maliyet”ten öte fazla bir anlamı yok gibi görünüyor. Gerekli önlemleri almıyor, “nasıl olsa dışarıda senin işini yapacak adam çok” diyorlar belli ki.
Devlet neredeyse işi gücü bırakmış, sermayenin arzu ve kaprislerinin bekçiliğini üstlenmiş. Ne gerekli kontroller yapılıyor, ne gerekli kanunlar, yönetmelikler çıkarılıyor. “Aman bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler, müdahale etmeyelim, sermayeyi korkutmayalım.” İşçi sağlığı ve iş güvenliği için alınması gereken önlemler maliyet unsuru! Devlet son yıllarda ve hatta son aylarda sayıları açıkça artan işçi ölümlerine karşı kapı duvar. SGK verilerine göre 2003’te 810, 2009’da 1171, 2010’da 1454[i], 2011’de ise 1543[ii] kişi iş kazalarında hayatını kaybetmiş. Bu rakamlara bakıldığında son yıllarda günde ortalama 4 insanın savrularak, yanarak, boğularak, göçük altında kalarak, ezilerek iş kazalarında hayatını kaybettiği görülüyor. 2011’de en çok ölümün yaşandığı sektör inşaat sektörü olmuş. Büyümenin zorunlu bedeli! 2012’de ise Ocak ayından Nisan’ın 19’una kadarki dönemde İş Sağlığı ve İş Güvencesi Meclisi’nin tespit edebildiğine göre 212[iii] kişi iş kazaları sonucu hayatını kaybetmiş, 212 ocağa ateş düşmüş. Bu tablo karşısında devletin, yetkililerin kulakları sağır, gözleri kör. (Bkz. 2005′ten Bugüne Yaşanan Büyük “İş Kazaları”)
Bize bugün yaşattırılan sistemin ismi kapitalizm. İsmini unutturmuşlardı ki 2009’daki küresel krizle beraber sistemin cakası bozuldu ve ismini cismini hatırlatmış oldu. Kapitalizm, vaat ettiği tüm özgürlüklerin başına, sermayenin “özgürlüğünü” şart koşan bir sistem. Yani sermayenin insanı sömürebilmesi “özgürlüğü”, doğayı talan edebilmesi “özgürlüğü”, faizle kendini oturduğu yerden büyütebilmesi “özgürlüğü”, devletin işleyişine müdahale “özgürlüğü” diğer tüm özgürlüklerin önşartı. Bu “özgürlük”lere “o kadar da olmaz” diyenler de gerici oluyor…
Sermayenin sömürmeye meyyal olduğu, çoğu zaman da sömürdüğü çalışanlar, emekçiler ellerinden geldiği kadar kendi haklarına göz dikilmesine karşı mücadele verdiler, veriyorlar ve verecekler. 1 Mayıs da bu mücadelenin sembolleştiği bir gün. Bugün 1 Mayıs’ta insanları metaya, işyerlerini mezara çeviren bu anlayışı, ölenlerin yasını ve ailelerinin acısını içimizde hissederek mahkum etmek hayli anlamlı. Biz de bu namazda safımızı tutacağız. Bu büyük acıyı ve adaletsizliği görmemekte ve duymamakta direnenlere bu sesin ulaşacağını umuyoruz.
Geçen sene 1 Mayıs’ta çoğumuz HAS Parti Korteji’nde yürümüştü. Bu sene de bireysel olarak Taksim’e Saraçhane-Şişhane hattından arka arkaya yürüyecek olan HAS Parti Korteji ve Kapitalizmle Mücadele Korteji’ne katılacak arkadaşlarımız olacak. Yeri gelmişken belirtmemiz gerekir ki, Kapitalizmle Mücadele Korteji’ni önemli bir girişim olarak görüyoruz. Kortejin yarattığı heyecandan memnun olmamak elde değil. Bu girişimin Türkiye’de sosyal adalet talebinin güçlenmesine vesile olmasını temenni ediyoruz. Ancak niyetlerden bağımsız olarak üslup, içerik ve söylem hususlarında kendimizce önemli kaygılarımız olduğu için korteje iştirak etmemekten yana bir karar aldık.
Bu yılki 1 Mayıs’ta Emek ve Adalet Platformu olarak namazdan sonra, bir süredir kendilerine destek olmaya gayret ettiğimiz Taşeron İşçileri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği‘nin kortejine katılmak üzere Gümüşsuyu güzergahına geçeceğiz.
[i] http://www.sgk.gov.tr sitesinde önce İstatistik bölümüne, sonra da SGK İstatistik Yıllıkları bölümünden verilere ulaşılabilir.
[ii] http://www.yanginkulesi.org/index.php?option=com_content&view=article&id=2694:yangin-kulesi-19-nisan-2012-isig-meclisi-e-bulteni&catid=142:yangin-kulesi&Itemid=229
[iii] http://www.yanginkulesi.org/ sitesinde “Hakkımızda” bölümünden “Yangın Kulesi”ne girip aylık bültenlerden verilere ulaşılabilir.